Powikłania pooperacyjne – po jakich operacjach występują najczęściej?
2012-12-12Źródło: Kazaure HS, et al. Association of postdischarge complications with reoperation and mortality in general surgery. Archives of Surgery 2012;147(11):1000-1007.
Na łamach Archives of Surgery ukazały się wyniki retrospektywnego badania kohortowego oceniającego rodzaj, częstość oraz czynniki ryzyka wystąpienia powikłań w zależności od rodzaju wykonywanej operacji pojawiających się w przeciągu 30 dni od jej przeprowadzenia.
Do badania włączono 551 510 dorosłych chorych, którzy przeszli operację zakwalifikowaną przez autorów do jednej z 21 grup operacji ogólnochirurgicznych. Badacze oceniali następnie ryzyko wystąpienia: (1) powikłań po wypisie ze szpitala, (2) potrzeby reoperacji i (3) zgonu.
Średnia wieku badanych wyniosła 54,6 lat. U 16,7 proc. operowanych wystąpiły powikłania, z czego 41,5 proc. wystąpiło po wypisie ze szpitala (75,0 proc. z nich wystąpiło w przeciągu 14 dni od wypisu). Najwyższym odsetkiem powikłań cechowały się: proktektomia (14,5 proc.), zeszycie przetoki jelitowej (12,6 proc.) i operacje w obrębie trzustki (11,4 proc.). Najwięcej powikłań po wypisie ze szpitala występowało po operacjach piersi, operacjach bariatrycznych i operacjach przepuklin brzusznych (powikłania „poszpitalne” występowały odpowiednio w 78,7 proc., 69,4 proc. i 62,0 proc. przypadków). Wykazano, że dla wszystkich typów operacji najczęstszymi powikłaniami były powikłania w miejscu operowanym, zakażenia i incydenty zakrzepowo-zatorowe. Zaobserwowano, że wystąpienie powikłań w trakcie hospitalizacji sprzyjało ich wystąpieniu po wypisie ze szpitala (12,5 proc. vs 6,2 proc., p<0,001). Dodatkowo, chorzy z powikłaniami po okresie hospitalizacji, w porównaniu do chorych bez tych powikłań, mieli większe ryzyko reoperacji (17,9 proc. vs 4,6 proc., p<0,001) i zgonu (6,9 proc. vs 2,0 proc., p<0,001) w przeciągu 30 dni od operacji, a ryzyko to było jeszcze wyższe jeśli u chorego dodatkowo wystąpiły powikłania w czasie pobytu w szpitalu. Wykazano, że wystąpienie powikłań po hospitalizacji bezpośrednio wiąże się z rodzajem operacji, punktacją w sali ASA >3 i stosowaniem glikokortykosteroidów.
Wyniki badania wskazują, że najczęstszymi powikłaniami występującymi po zakończeniu hospitalizacji są zakażenia, a ich pojawienie się jest w dużej mierze zależne od rodzaju przeprowadzanej operacji.
Autor:
lek. Ewa Witkowska