Migotanie przedsionków (atrial fibrillation, AF) należy do potencjalnych powikłań po operacjach kardiochirurgicznych. Postuluje się, że AF można zapobiegać stosując leki blokujące układ RAA (renina-angiotensyna-aldosteron).

Na łamach Critical Care Medicine opublikowano wyniki randomizowanego badania z podwójnie ślepą próbą kontrolowanego placebo oceniającego wpływ inhibitorów konwertazy angiotensyny i antagonistów receptora mineralokortykosteroidowego na częstość występowania AF po zabiegach kardiochirurgicznych.

Do badania włączono 445 chorych bez zaburzeń rytmu serca, których poddawano planowej operacji kardiochirurgicznej. W okresie 4 do 7 dni przed operacją rozpoczynano podawać chorym placebo, ramipryl (w dawce 2,5 mg/d przez pierwsze 3 dni, następnie 5 mg/d, dawkę redukowano do 2,5  mg/d w pierwszej dobie po operacji) lub spironolakton (w dawce 25 mg/d). Pierwszorzędowym punktem końcowym było wystąpienie pooperacyjnego AF potwierdzonego za pomocą EKG, punktami drugorzędowymi natomiast ostra niewydolność nerek (acute kidney injury, AKI), hiperkaliemia, nadciśnienie tętnicze, długość hospitalizacji, udar i zgon.

AF wystąpiło u 27,2 proc. badanych otrzymujących placebo, 27,8 proc. chorych otrzymujących ramipryl i u 25,9 proc. badanych, którym podawano spironolakton (p=0,95). Wykazano, że u chorych przyjmujących ramipryl i spironolakton rzadziej niż u chorych otrzymujących placebo rozwijała się ostra niewydolność nerek (odpowiednio 0,7 proc. vs 0,7 proc. vs 5,4 proc.; p=0,006). Ponadto, pacjenci otrzymujący leki blokujące układ RAA byli hospitalizowani krócej niż badani przyjmujący placebo (odpowiednio 5,7±3,4 dni vs 5,8±3,4 dni vs 6,8±8,2 dni; p=0,08). Dodatkowo, u pacjentów przyjmujących spironolakton, w porównaniu do chorych przyjmujących placebo,  można było szybciej usunąć rurkę intubacyjną (576,45±761,5 minut vs 1091,3±3067,3 minut; p=0,04).

Wyniki badania nie wskazują, aby podawanie inhibitorów konwertazy angiotensyny i antagonistów receptora mineralokortykosteroidowego zmniejszało ryzyko wystąpienia AF po operacjach kardiochirurgicznych. Jednak stosowanie ww. leków znacznie redukuje częstość występowania AKI, a podawanie spironolaktonu dodatkowo skraca czas wentylacji mechanicznej.

Autor:

lek. Ewa Witkowska