Wyższa śmiertelność z powodu ZP w weekend?
2012-09-27Źródło: Nanchal R, et al. Pulmonary embolism: the weekend effect. CHEST 2012;142(3):690-696.
Zatorowość płucna może dawać śmiertelne w skutkach powikłania, dlatego wymaga szybkiej diagnostyki i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Badania donoszą, że pacjenci przyjęci do szpitali w weekendy mają z reguły gorsze wyniki leczenia niż pacjenci przyjęci w dni powszednie. Czy podobnie jest w przypadku chorych z zatorowością płucną?
Na łamach Chest opublikowano wyniki badania oceniającego czy przyjęcie chorego z zatorowścią płucną do szpitala w weekend ma wpływ na rokowanie.
Autorzy, korzystając z bazy danych Healthcare Cost and Utilization Project Nationwide, włączyli do badania chorych, którzy w latach 2000-2008 byli hospitalizowani z powodu zatorowości płucnej (ZP). Za pacjentów przyjętych w weekend uważano tych chorych, którzy do szpitala trafili od północy w piątek do północy w niedzielę. Następnie porównano śmiertelność wewnątrzszpitalną, a także procedury wszczepiania filtru do żyły głównej dolnej i leczenia trombolitycznego pomiędzy chorymi przyjętymi w weekend i tymi przyjętymi w dni powszednie.
Wykazano, że w porównaniu do dni powszednich, przyjęcie w weekend wiązało się z wyższą śmiertelnością (OR=1,19; 95 proc. CI [1,13-1,24]). Zależność ta utrzymywała się nawet po dostosowaniu obliczeń do czynników mogących potencjalnie zaburzać wynik (OR=1,17; 95 proc. CI [1,11-1,22]). Ponadto, u większej liczby pacjentów przyjętych w dni powszednie niż w weekend, u których zaistniała konieczność założenia filtra do żyły głównej dolnej, wykonano tę procedurę w pierwszym dniu hospitalizacji (38 proc. vs 29 proc., p<0,001). Czas włączenia leczenia trombolityczego nie różnił się w obu badanych grupach.
Podsumowując, weekendowe przyjęcia chorych z zatorowością płucną wiążą się z wyższą śmiertelnością wśród tej grupy pacjentów. Ponadto, późniejsze zakładanie filtra do żyły głównej dolnej sugeruje opóźnienie diagnozy u tych chorych. Bez względu na przyczynę należy więc pamiętać, że chorzy z ZP przyjęci w weekend mają ryzyko zgonu wyższe o 20 proc. i dlatego prawdopodobnie wymagają dokładniejszej obserwacji niż chorzy przyjęci w dni powszednie.
Autor:
lek. Ewa Witkowska