Rak piersi rozwija się u 1:3000-1:10 000 kobiet w ciąży. Jednak jego leczenie w czasie ciąży jest dodatkowo utrudnione ponieważ wdrożone leczenie musi być nie tylko skuteczne, ale także bezpieczne dla rozwijającego się płodu.

Na łamach The Lancet Oncology ukazały się wyniki badania oceniającego czy leczenie raka piersi w czasie ciąży jest bezpieczne dla matki i płodu.

Do badania włączono 447 kobiet, z czego 413 miało postawione rozpoznanie wczesnego raka piersi. Mediana wieku badanych wyniosła 33 lata (22-51 lat), natomiast mediana wieku ciążowego kiedy postawiono rozpoznanie – 24. Hbd (5.-40.). za pierwszorzędowy punkt końcowy przyjęto stan zdrowia noworodka do 4. tygodnia po porodzie.

Wykazano, że chemioterapię otrzymywało 197/413 badanych kobiet (48 proc.) i średnio były to cztery cykle (przedział od jednego do ośmiu cykli). Antracykliny przyjmowało 178 kobiet, 15 przyjmowało cyklofosfamid, metotreksat i fluorouracyl, a 14 taksany. Chemioterapia miała wpływ na masę urodzeniową dziecka (p=0,018), jednak bez wpływu pozostawała ilość podanych cykli (p=0,71). Przyjmowanie chemioterapii nie zwiększało również ryzyka porodu przedwczesnego. Efekty uboczne stosowania cytostatyków wystąpiły u 40/386 noworodków (10 proc.) i były one częstsze u dzieci urodzonych przedwcześnie niż u noworodków urodzonych o czasie (po 37. Hbd) (31/191 [16 proc.] vs 9/195 [5 proc.]; p=0,0002). Powikłania występowały częściej u noworodków narażonych na działanie cytostatyków w czasie życia płodowego niż u dzieci nie narażonych na ich działanie (31/203 [15 proc.] vs 7/170 [4 proc.]; p=0,00045). Odnotowano dwa zgony noworodków (oba były narażone na cytostatyki i urodziły się przed czasem, jednak autorzy nie wiążą tych zgonów z chemioterapią). Mediana czasu przeżycia bez nawrotu choroby u kobiet, które rozpoczęły leczenie w trakcie ciąży wyniosła 70,6 miesięcy (95 proc. CI 62,1-105,5), natomiast u kobiet, które zaczęły otrzymywać chemioterapię dopiero po porodzie 94,4 miesiące (95 proc. CI 64,4-? [górna granica nie jest jeszcze znana ponieważ badanie nadal trwa]) (HR=1,13 [95 proc. CI 0,76-1,69]; p=0,539).

Pomimo tego, że wyniki badania wskazują, że dzieci narażone na działanie cytostatyków mają niższą masę urodzeniową i większe ryzyko powikłań niż dzieci, których matki nie przyjmowały chemioterapii w czasie ciąży to różnice te nie były istotne statystycznie. Ponadto, opóźnienie rozpoczęcia leczenia nie wpływało znacząco na czas przeżycia bez nawrotu choroby. 

Autor:

lek. Ewa Witkowska