Tromboliza za pomocą dożylnego podania alteplazy jest jak do tej pory jedyną zarejestrowaną metodą w leczeniu udaru niedokrwiennego. Jednak nawet u 1/3 chorych po leczeniu trombolitycznym może dochodzić do ponownego zamknięcia naczynia, co tłumaczy się aktywacją płytek. Być może ryzyko reokluzji zmniejszyłoby przyjmowanie leków przeciwpłytkowych?

Na łamach czasopisma The Lancet ukazały się wyniki wieloośrodkowego, randomizowanego badania oceniającego skuteczność wczesnego dożylnego podania aspiryny po leczeniu alteplazą w zapobieganiu reokluzji u chorych z niedokrwiennym udarem mózgu. Badanych losowo przydzielano do jednej z dwóch grup badawczych: (1) chorzy leczeni byli samą tylko alteplazą lub (2) otrzymywali 300 mg kwasu acetylosalicylowego (ASA) i.v. w przeciągu 90 min od rozpoczęcia leczenia alteplazą. W obu grupach doustne leczenie przeciwpłytkowe rozpoczęto po 24 h od trombolizy. Pierwszorzędowym punktem końcowym był korzystny efekt leczenia definiowany jako punktacja 0-2 w zmodyfikowanej skali Rankina po 3 miesiącach.

W okresie od lipca 2008 do kwietnia 2011 do badania włączono 642 z planowanych 800 chorych (322 otrzymywało ASA dożylnie, 320 leczono standardowo). W tym czasie główną przyczyną przedterminowego ukończenia przez chorych badania było występowanie objawowych krwawień wewnątrzczaszkowych (SICH) i brak dowodów skuteczności wczesnego dożylnego podawania ASA. Po 3 miesiącach punkt końcowy osiągnęło 174 (54,0 proc.) chorych, którym podawano ASA i.v. i 183 (57,2 proc.) chorych leczonych standardowo (różnica -3,2 proc., 95 proc. CI [-10,8-4,2]; RR=0,94 [0,82-1,09], p=0,42; OR=0,91, 95 proc. CI [0,66-1,26], p=0,58). Wykazano, że SICH występowały znacznie częściej wśród badanych przyjmujących ASA i.v. (14 chorych [4,3 proc.]) niż u chorych leczonych standardowo (5 chorych [1,6 proc.]; różnica 2,8 proc., 95 proc. CI [0,2-5,4], p=0,04). Dodatkowo, SICH częściej wiązały się z niepomyślnym wynikiem leczenia u chorych, którym podawano ASA i.v. niż u chorych leczonych tylko alteplazą (11 vs 1, p=0,006).

Wyniki badania wskazują, że dożylne podawanie kwasu acetylosalicylowego u chorych z udarem niedokrwiennym mózgu leczonych alteplazą nie poprawia efektów leczenia po 3 miesiącach i zwiększa ryzyko wystąpienia SICH.

Autor:

lek. Ewa Witkowska